Sinergija kreativnih i inovativnih ljudi i ideja na prvom Samitu u Kotoru

Samit Heritage & Creativity završen je u Kotoru proglašenjem šest projekata koji su ušli u program mentorstva tokom narednih sedam mjeseci.

Vođeni jasnim i transparentnim kriterijumima, ovih šest autentičnih projekata je izabrano kako zbog oslanjanja na kulturnu baštinu i njihove kreativnosti, tako i zbog inovativnih modela primjene i načina plasiranja na tržište, a sve u cilju podrške i razvoja akterima kreativnih industrija.

Common Thread stvara održivu i kreativnu priču, oživljavajući tradicionalno tekstilno zanatstvo u živopisnom okruženju Podgore u Žabljaku. Upotrebom moderne tehnike primjenjene na tradicionalni materijal (vunu), ovaj projekat udružuje tradicije s inovacijama. U sklopu projekta planirane su radionice, izrada tepiha od vune te umrežavanje sa lokalnom i širom zajednicom na Durmitoru.

Interaktivne internet bajke spajaju kulturnu baštinu, kako domaću tako i evropsku, sa tehnologijom i kreativnošću gdje trenutni dramaturški algoritam nudi mogućnost da se poznate bajke poput Ivica i Marica ili Baš Čelik ispričaju kroz osam različitih priča, sa dva moguća kraja. Takođe, ovako postavljene, ove alteracije razbijaju tradicionalnu podjelu uloga u bajkama, u kojima je onda moguće da, suprotno originalu, hrabra princeza spasi princa ili da tradicionalnog heroja zamjeni čovjek koji je, na primjer, slijep.

Perast Passport je projekat koji podrazumjeva igru „lova na blago“ kroz drevni Perast gdje će, kroz pustolovinu, turisti ali i svi zainteresovani, moći otkriti kulturno nasljeđe Perasta. Na svakom osvojenom lokalitetu ostavljaju pečat u pasoš, koji predstavlja svojevrsno svjedočanstvo o svim lokalitetima. Turisti, ne samo da se na zanimljiv način upoznaju sa kulturnom baštinom, već i nose sa sobom originalni suvenir. Ovakva ideja ima potencijal širenja na sva mjesta u Crnoj Gori, ali i dalje u regionu Zapadnog Balkana.

O baštini iznova, čija je osnovna ideja da se grnčarski točak zavrti u javnim prostorima, je projekat koji revitalizuje grnčarstvo kao jedan od najstarijih zanata, kroz edukaciju, demonstracije na otvorenom, izložbe, okupacionu terapiju za određene kategorije stanovništva, radionice tokom zimskih mjeseci, produkciju unikatnih predmeta koji čuvaju tradicionalnu vrijednost tehnike, te istražuje lokalno nasljeđe u umjetničkom kontekstu i otvara mogućnost za grupne kreativne aktivnosti, kao i za zapošljavanje.  Ovaj projekat je dio šire zamisli oživljavanja ulice starih zanata u Kotoru (zlatari, kovači, grnčari itd) i upućivanja na nužnost promišljanja o autentičnosti proizvoda koje grad nudi brojnim posjetiteljima.

Uronite u umjetnost je projekat čija je osnovna ideja da poveže konkretna mjesta u fizičkom prostoru sa umjetničkim djelima koja su inspirisana samim lokalitetom. Direktnim uvezivanjem prirode kao inspiracije kulturnog nasljeđa, stvara se novi sloj čitanja i razumjevanja. Ova kulturno-turistička mapa pokrivala bi značajan dio Crne Gore i ima veliki razvojni potencijal.

Vječiti odjeci: Bilježenje kulturne baštine Kotora kroz savremeni objektiv projekat je koji spaja kulturnu materijalnu baštinu Kotora sa lokalnim ljudima, gdje će lokalni akteri pričati istoriju određenih lokaliteta i spomenika kroz inovativni pristup, tj. aplikaciju koja će turistima ove priče otkrivati preko QR kodova postavljenih na različitim lokacijama u gradu.

Projekte je odabrao žiri u sledećem sastavu: predsjednik komisije Vladimir Trkulja, savjetnik i stručnjak za inovacije, medijski biznis planer sa decenijskim iskustvom u stvaranju, rastu i podršci startup kompanijama, Sara Mandić, menadžerka produkcije i razvoja KotorArta, Danilo Krivokapić, direktor SHARE fondacije, Jelena Pavićević, stručnjakinja za strateške komunikacije i preduzetnica, Tomislav Novačić, ekspert za finansijsko i strateško planiranje. O težini zadatka odabira projekata koji su ušli u dalji program mentorstva, govori i činjenica da je umjesto prvobitno planirana četiri, izabrano ukupno šest projekta koji nasljeđe tretiraju na kreativan i održiv način.

U decembru 2023. godine objavljen je javni poziv za učešće u okviru projekta WBCHIL na koji je pristiglo više od 20 interesantnih i kreativnih ideja. Selekcijom pristiglih projekata, Samitu u Kotoru je prisustvovalo 14 timova koji su imali priliku da uz ekspertsku pomoć svoje projekte uobliče i dorade. Poslednjeg dana samita, u okviru javne prezentacije, predstavljeni su svi projekti, a stručni žiri je donio odluku kojih šest projekata nastavlja sa intenzivnim mentorstvom i čije ćemo pilot projekte vidjeti tokom ljeta, u okviru Međunarodnog festivala KotorArt. – istakli su iz PR službe.

   Četvorodnevni samit Heritage & Creativity je okupio profesionalce aktivne u domenu kreativnih industrija, tj. kulturnog nasljeđa i kulturnog turizma, te predstavnike akademske zajednice, javnog sektora i privrede, kao i druge aktere koji su u svom poslu posvećeni istraživanju i stvaranju sinergije između kulturne baštine i kulturnih i kreativnih industrija sa područja Zapadnog Balkana. Program samita uključivao je predavanja, panel diskusije, radionice i mentorske sesije. Mentori i učesnici, vrlo interesantnih i edukativnih predavanja i diskusija, bili su Vladimir Trkulja, prof. dr Edin Jašarević, Nikola Radonjić, prof. dr Đorđe Krivokapić, Relja Bobić, prof. dr Ljiljana Gavrilović, Katarina Ejdus, Viktor Kiš, Dubravka Vrgoč, prof. dr um. Dragana Jovanović, Maja Vuković, prof. dr Radoje Cerović, Nana Radenković, Sara Mandić, Milica Nikolić, Marija Sarap, Vučić Ćetković, Jelena Pavićević, Lea Stanković, Ana Matić, prof. dr Dragan Ćalović,  Andrija Kovač, Mina Strugar, prof. dr Vladan Joler, doc. Dušan Vuleković, Milutin Marinović, dr Andrea Radonjanin i Marko Radojković.

Kreativni hub je ova četiri dana živio u svom punom kapacitetu epicentra kreativnosti cijelog Zapandog Balkana, na temu promišljanja baštine kroz prizmu inovacija, istraživanja i njene reinterpretacije. Šest izabranih projekata učestvovaće u Heritage Innovation & Collaboration Inkubatoru od marta do oktobra 2024. godine. Želimo da naglasimo da, među idejama koji ovog puta nisu izabrani, ima podjednako kreativnih, inovativnih i održivih projekata, koje ćemo podržavati i sa njima sarađivati, i van okvira ovog projekta. Takođe, postalo je jasno  da Crna Gora, ali i cijeli region Zapadnog Balkana ima izuzetne kreativne pojedince i timove, kojima je neophodna stručna podrška, što nas uvjerava u opravdanost i ovog Samita ali i njegovog uključivanja u redovne programe KotorArta.– istakli su iz PR službe.  

Zajedničkom inicijativom KotorArta (Fondacije Don Branko Sbutega) i SHARE fondacije iz Beograda ostvarena je ideja za projekat WBCHIL - Western Balkans Cultural Heritage Innovation Lab (Laboratorija za inovacije u kulturnoj baštini Zapadanog Balkana), koji podržava British Council u okviru projekta "Kultura i kreativnost za Zapadni Balkan" (CC4WBs). CC4WBs je projekat finansiran od strane Evropske unije, a koji ima za cilj unaprijeđenje dijaloga na Zapadnom Balkanu kroz jačanje kulturnih i kreativnih sektora radi postizanja povećanog društveno-ekonomskog uticaja.