Muzika je bila njegov život

Izvor: Vijesti, 19.08.2020
Koncert “Omaž profesoru” posvećen uvaženom Nikoli Gregoviću biće upriličen večeras u Kotoru, u okviru Don Brankovih dana muzike. Tim povodom za “Vijesti” govore Dušica Ćetković i Petar Bukilica

Koncert “Omaž profesoru”, u čast Nikole Gregovića održaće se večeras na kotorskoj Ljetnjoj pozornici u okviru XIX Don Brankovih dana muzike. Na koncertu će nastupiti Gradski hor kulturnog centra “Nikola Đurković” i mandolinski orkestar “Nokturno”, uz goste klape “Karampana”, “Štiglić” i “Kamerton”, i dječji mandolinski orkestar “Tripo Tomas”. Tim povodom za “Vijesti” govore Dušica Ćetković, rukovodilac hora “Nikola Đurković” i Petar Bukilica, rukovodilac orkestra “Nokturno”.

Kotoranin rođenjem, Nikola Gregović je muzičko obrazovanje stekao na Muzičkoj akademiji u Sarajevu. Radio je kao profesor u muzičkim školama u Kotoru i u Nikšiću, u kojem je potom bio direktor škole i profesor na Pedagoškoj akademiji. Osnovao je i vodio mandolinske orkestre i horove. Sa horom nikšićkog KUD-a “Zahumlje” i kotorskim Horom “Nikola Đurković” ostvario je zapažene rezultate. Osnovao je i vodio mnoge muške i ženske klape, a kroz rad sa klapom “Karampana”, koju je osnovao 1980. godine, promovisao je bokeljske pjesme i van granica bivše Jugoslavije. Komponovao je i aranžirao brojne dječje, horske i klapske pjesme, kao i orkestarske kompozicije.

Zbog poštovanja propisanih mjera povodom aktuelne pandemije, ograničio je broj publike u sali, ali je planiran prenos koncerta uživo putem interneta i u bašti kafea Ombra u Kotoru.

Kojim programom ćete se predstaviti na koncertu?

DĆ: Gradski hor Kulturnog centra “Nikola Đurković”, koji broji 26 članova i na repertoaru ima popularne numere domaćih i stranih autora, izvešće veći dio repertoara iz opusa prof. Gregovića. Imajući u vidu da je profesor Nikola većinu svog stvaralaštva posvetio klapskom pjevanju, na programu će biti vokalne kompozicije raspisane troglasno i četvoroglasno. Neke od njih, hor će izvesti “a cappella”, dok ćemo pojedine izvesti uz klavirsku pratnju.

PB: Izabrali smo kompozicije koje smo svirali na našim koncertima sa profesorom Gregovićem, čak smo se potrudili da sviramo iz nota koje je pisao svojom rukom. Za neke je baš on uradio aranžman i prilagodio ih mandolinskom orkestru.

Po čemu pamtite profesora Gregovića?

DĆ: Nažalost, u toku svog školovanja u Muzičkoj školi “Vida Matjan” nisam imala priliku da upoznam profesora, ali brojne anegdote iz života i rada u školi svakako svjedoče da je njegov trag vječan. Činjenica da većina njegovih učenika danas “živi” od muzike govori nam da je stvorio generacije muzičara u pravom smislu te riječi. Iako nisam lično upoznala profesora, zahvalna sam što je sačuvao veliki broj klapskih obrada kao i zapisa iz Boke, koje su nam danas dostupne u okviru zbirke “Antologija klapskih pjesama”.

PB: Profesor Gregović je bio čovjek nevjerovatne životne energije i entuzijazma! Muzika je bila njegov život i potpuno joj se predavao. Slobodno možemo reći da je živio muziku. Veliki dio tog entuzijazma je prenosio na nas, njegove učenike. Nije bio materijalista i često je aranžirao i orkestrirao kompozicije, i držao privatne časove muzike siromašnijoj djeci, bez ikakve novčane nadoknade. Nije odustajao od zacrtanih ciljeva, i nije mu bilo teško da prijavljuje naš mandolinski orkestar na festivale i takmičenja kada je već duboko bio zašao u osmu deceniju života. Bio je neponovljiva figura u našim životima. Od svih ljudi koji su me u životu nešto učili, najviše sam naučio baš od njega i njemu dugujem najviše! Naučio me je da sviram gitaru i mandolinu, pripremao me za takmičenja na kojima sam osvajao nagrade, uveo me je u Mandolinski orkestar i kotorsku Gradsku muziku. Naučio me je da je muzika dar i privilegija za onoga ko joj se posveti i još tada sam znao da će ona biti moja glavna preokupacija u životu. Ali, povrh svega, sve nas je svojim primjerom naučio kako da budemo ljudi u zlim vremenima. Zaista smatram velikom privilegijom što je bio dio mog života.

U doba izolacije i socijalnog distanciranja, u doba korone, kada nije bilo moguće nastaviti sa zajedničkim muziciranjem koje njegujete kroz vaše ansamble, na koji način ste zadovoljavali svoju potrebu za muzikom?

DĆ: Doba izolacije je na neki način donijelo više vremena za istraživanje. Zahvaljujući brojnim izvođenjima i notnim zapisima koji su dostupni na internetu, prikupljen je novi notni material za ubuduće aktivnosti.

PB: Dovijali smo se na razne načine. Neko je izvodio mini koncerte za komšiluk na terasi, neko se posvetio autorskom radu, neko je dobio dosta slobodnog vremena da završi neke projekte koji su dugo vremena čekali u fijoci… U svakom slučaju, muzika je bila prisutna među nama i u doba karantina, jer ona podiže raspoloženje i daje mentalnu snagu. U periodima kao što je ovaj, kada se u ljude uvuče strah i strepnja šta će biti sutra, muzika djeluje poput nekog eliksira.

Kao i izvođači, i publika ima potrebu za muzikom, za kulturom. Kakvo je vaše mišljenje o “online” koncertima i različitim muzičkim aktivnostima preko mreže, koji prete da postanu nova, u nekim momentima i jedina, realnost, nov oblik predstavljanja i izražavanja?

DĆ: Zvuk, svjetlo, doživljaj, trenutak kao i ambijent su elementi koje pojedinac - slušalac ili publika ne mogu doživjeti “online”, iako će ovaj način interpretiranja postati realnost.

PB: Internet je omogućio da muzika postane lako dostupna širokim masama na globalnom nivou i to je nesumnjiva prednost. Ali, za kompletan muzički doživljaj je apsolutno neophodna interakcija između izvođača i publike. Potreban je taj “feedback” i muzičaru, da bi bolje iznio željenu emociju, a i publici da bolje doživi emociju koju muzika izaziva u svakom čovjeku. Smatram da su “online” virtuelni koncerti dobra alternativa u nuždi, ali nastup uživo ipak ništa ne može da zamijeni.

Obnavljaju tradiciju horskog pjevanja

Gradski hor Kulturnog centra “Nikola Đurković” nastao je 2018. godine na inicijativu uprave ove institucije, s idejom da se obnovi tradicija horskog pjevanja koja je kao organizovani oblik muzičkog života grada postojala još od 19. vijeka.

Na tragu današnjeg ansambla stoji i Gradski hor “Nikola Đurković”, osnovan u godinama nakon Drugog svjetskog rata, čiji su članovi bili ugledni kulturni djelatnici kao što su Antun Homen, Darinka Marović, Tripo Tomas, Mirko Homen, Stevo Simonuti, Miloš Milošević, Julio Marić, Antun Pogačar, Nikša Čučić. Sa svojih 25 članova, obnovljeni Gradski hor je tokom prethodne dvije godine aktivno učestvovao u kulturnim zbivanjima Kotora.

Horom rukovode profesorke Dušica Ćetković i Ljiljana Dončić.

Nastupali i na meču između Fišera i Spaskog na Sv. Stefanu

Mandolinski orkestar “Nokturno” profesor Nikola Gregović osnovao je 1990. godine u Kotoru, pretežno od svojih učenika iz klase gitare u ŠOSMO “Vida Matjan”. Prvu postavu orkestra činile su mandoline, mandole, gitare i bas gitara, s vremenom su, kako je orkestar rastao i razvijao se, uključene flaute, bisernice i vojvođanski prim. Orkestar je nastupao na koncertima škole, na brojnim svečanostima u Kotoru i Boki uopšte. Prvi cjelovečernji koncert orkestar je održao 1992. godine u Crkvi Sv. Duha u Kotoru, a imali su priliku da nastupaju i na Sv. Stefanu, prilikom čuvenog šahovskog meča između Bobija Fišera i Borisa Spaskog. Orkestar je radio sve do smrti Nikole Gregovića, 2010. godine. Iz mandolinskog orkestra nastao je i muzički sastav “Škuribanda”.

Orkestrom rukovodi Petar Bukilic.

Autor: Nataša Djačić